Człowiek w trudnych sytuacjach najczęściej
uruchamia nie jeden konkretny mechanizm obronny, ale cały zespół obron,
w którym może jedynie przeważać pewna forma przystosowawcza (Siek,
1984; Vaillant, 1994).
A zatem chcąc poznać osobowość i jakość funkcjonowania danej jednostki, psycholog powinien
skupić się na stylu mechanizmów obronnych osoby, a nie tylko na
pojedynczych wydarzeniach i występujących w nich zachowaniach (Bond,
2004).
Zdaniem Cramer (2000) podziały mechanizmów obronnych, a tym samym ich
stylów, zakładają istnienie ciągłości procesów „świadomość –
nieświadomość” działania mechanizmu, „intencjonalność –
nieintencjonalność” ich użycia, „adaptacyjność – dezadaptacyjność”
obron, a także ich „dojrzałość – niedojrzałość”.
W związku z różnorodnością pojedynczych mechanizmów obronnych a także
wyróżnianiem co najmniej kilku kryteriów ich oceny bądź klasyfikacji,
trudno mówić w nauce o istnieniu jednego, obowiązującego podziału stylów
obronnych. Takie podziały są bowiem na ogół związane z nurtem oraz
warsztatem badawczym reprezentowanym przez danego autora. I tak w psychoanalizie wyróżnia się następujące grupy obron (Vaillant, 2000):
- narcystyczne mechanizmy obronne czyli zaprzeczanie, prymitywna idealizacja, projekcja (psychotyczna), identyfikacja projekcyjna i rozszczepienie.
- niedojrzałe mechanizmy obronne
tzn. acting-out, hipochondryzacja, zachowania pasywno-agresywne,
projekcja (niepsychotyczna), regresja, fantazje, somatyzacja oraz
zahamowanie.
- neurotyczne mechanizmy obronne takie, jak izolowanie, reakcja upozorowana, wyparcie i odczynianie.
- dojrzałe mechanizmy obronne czyli altruizm, antycypacja, humor, sublimacja, a także stłumienie.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz